ទៅក្រោយផ្ទះបន្តិចក៏រកបានត្រី និងបន្លែមកស្ល។ ហើយបើបែបនេះ តើជីវិតយើងអាចរស់នៅបានដោយភាពសាមញ្ញទេ?
បងស្រីម្នាក់ដែលខ្ញុំភ្លេចឈ្មោះ បងបានបង្ហាញ ថាក្រោយពីចប់ស្រែប្រាំង ប្តីគាត់មិនចាំបាច់ទៅរកការងារនៅស្រុកឆ្ងាយផ្ទះទេ។ គាត់គ្រាន់តែធ្វើជាអ្នកឌុបភ្ញៀវទេសចរទៅមកក្នុងតំបន់ជ្រលងអារ៉ែង ឬនេសាទចិញ្ចឹមឆ្នាំងគឺរស់នៅបានស្រួលហើយ ។ អ្នកបងក៏បន្ទរថា៖ « ខ្ញុំអត់ចង់ចេញទៅណាទេ ទីនេះរស់នៅស្រួលណាស់។ បើធ្វើស្រែបានច្រើន យើងលែងភ័យពីរឿងអត់ម្ហូបហើយ។ មានលុយតែបន្តិច គឺយើងអាចរស់បាន…»។ ងាកមកមើលសមាជិកគ្រួសារវិញ អ្នកបងគាត់មានកូន ៦ នាក់ ហើយម្នាក់ក្នុងចំណោមនោះគឺ វិសាល។ គេមានអាយុ ៨ ឆ្នាំ។ តែជាអកុសល ភ្នែកខាងឆ្វេងរបស់វិសាលខូចតាំងពីកំណើត ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ គេរស់នៅក្នុងសភាពខុសប្រក្រតីទៀតផង។ កំពុងតែនិយាយជាមួយបងស្រី ស្រាបតែកូនស្រីរបស់គាត់ម្នាក់ទៀតរត់មកតាំងៗ បើកគ្របឆ្នាំង ដួសបាយពីរបីវែកដាក់ចាន នឹងស្រង់ត្រីមួយកង់ពីឆ្នាំងសម្ល មកញ៉ាំ។
រូបថតដោយ៖ យ៉េង ឈាងលី
បើយោងទៅតាមសម្តីបងស្រី ជីវិតអ្នកភូមិទាំងអស់នៅទីនេះ ពិតជាពឹងពាក់ទៅនឹងធនធានធម្មជាតិខ្លាំងមែនទែន ដូចនេះពួកគាត់យល់សឹងតែដូចគ្នាៗថា ជីវិតគាត់អាចរស់នៅបានយ៉ាងស្រួល ប្រសិនណាបើស្រែចំការរបស់គាត់ទទួលបានភោគផលល្អ។ ហើយម្ហូបរបស់គាត់គឺមិនពិបាកដូចទីផ្សេងឡើយ។ គាត់មិនត្រូវការលុយកាក់ច្រើននោះទេ តែពួកគាត់ចង់រស់នៅជួបជុំគ្រួសារ។ គាត់មិនត្រូវការចំណាក់ស្រុកនោះទេ ព្រោះទីនេះសម្បូរអាហារ ត្រីសាច់ ជាដើម។
រូបថតដោយ៖ កញ្ញា ចេង ស្រីមុំ
ថ្ងៃទីពីរក្នុងដំណើរកម្សាន្តឆ្ពោះទៅកាន់ជ្រលងអារ៉ែង បានប្រាប់ខ្ញុំថា ជីវិតសាមញ្ញគឺ ផ្សាភ្ជាប់ទៅនឹងធម្មជាតិ តួយ៉ាង ជីវិតអ្នកភូមិ ប្រលាយ ឃុំប្រលាយ ស្រុកថ្មបាំង ខេត្តកោះកុងនេះតែម្តង។ វារំលឹកដល់អតីតកាលមួយ ដែលខ្ញុំជិះទូកទៅក្រោយផ្ទះលើកមងបានត្រីច្រើន ហើយបន្តទៅដកប្រលិតមកស្ល ដ្បិតពេលនោះស្រុកខ្ញុំក៏សម្បូរធនធានដូចទីនេះដែរ។
ខ្ញុំ មិនខុសពីអ្នកភូមិនៅតំបន់នេះទេ ដែលមានសំណួរជាច្រើន ថាតើ ជីវិតសាមញ្ញបែបនេះ ហើយនៅទីនេះ អាចនឹងរលាយបាត់ដែរឬទេ? បើវាបាត់ពិតមែននោះ តើបាត់ទៅដោយរបៀប ? អ្នកណានឹងលួចយកវាទៅ ? គេនឹងលួចវានៅពេលណា ? តើសំណួរទាំងនេះច្រើនពេកទេដឹង ?
ខ្ញុំត្រលប់មកផ្ទះវិញ ជាមួយនឹងសំណួរដែលហៀបនឹងមានចម្លើយ ដ្បិតពេលនេះ ខ្ញុំឃើញឡានធំៗកំពុងតែដំណើរការឈួសឆាយធ្វើផ្លូវចូលជ្រៅទៅក្នុងជ្រលងអារ៉ែង។ ហើយតើខ្ញុំមានអំណាចអ្វីខ្លះដើម្បីស្វែងរកចំលើយវិជ្ជមានមួយទៅនឹងសំណួរខាងលើ?
ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី ១០ ខែ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៥
យ៉េង ឈាងលី
រិះគន់ - The Critics 